Wat betekent een abdij vandaag nog? Op welke manier kan zij haar spirituele en sociale functie blijven vervullen? Inspirerende vragen want voor het eerst koppelen we het begrip restaureren los van het gebouw. Voor de abdij van Kortenberg restaureren we een idee, een identiteit.

Sociale en spirituele betekenis

De abdij van Kortenberg dateert uit de twaalfde eeuw. Maar door de Franse Revolutie blijven er in 1813 slechts enkele restanten over. Pas in 1933 herneemt de abdij haar sociale en spirituele functie opnieuw op als retraitehuis.

Die functie zal een belangrijke rol blijven spelen bij de herbestemming. Wonen, werken, zorgen en ontvangen vertrekken vanuit die kerngedachte. De vernieuwde abdij wordt als organisatie een rendabel exploitatiemodel dat geworteld is in de rijke historische en spirituele traditie van de site.

Leren, exploreren en ontwerpen

Maar spiritueel vandaag heeft een andere invulling dan pakweg 100 jaar geleden. Om de concrete herbestemming te bepalen, vertrekt aNNo vanuit drie concrete vragen. Wat is de historische context? Wat is een abdij? Hoe vertaalt zich dat ruimtelijk? Drie open vragen die zich perfect lenen voor de typische aNNo-methodiek: leren, exploreren en ontwerpen.

De identiteit van een abdij

Op zoek naar een antwoord wat een abdij vandaag precies is, ontwikkelen we een theoretisch model. Hiervoor onderzoeken we de werking van een abdij door de eeuwen heen. We vergelijken ook met andere abdijen, recenter gerenoveerd en herbestemd. Het resultaat? Een tool waarmee we vanuit de historische identiteit een toekomstige identiteit verbeelden. Puur aNNo. Ontwerpend onderzoek als methode om de vooropgestelde visie voor de herbestemming verder af te toetsen. De theorie van de herbestemmingsstudie buigen we nu naar een concrete presentatie van het project. Communicatie is zoals altijd belangrijk. We visualiseren het masterplan met een drieluik dat nog steeds staat opgesteld in de kapel van de abdij.

Slow growth

Zo ontwikkelen we het concept ‘Netwerk van Opkomende velden’, een soort plan van aanpak waarin we mogelijkheden voorstellen. Tot tevredenheid van de bouwheer: “We kunnen de oude kamerstructuur van de site opnieuw  opnemen door te werken met het begrip ‘structurerende ruimte’ en dat als drager onder de huidige werking en plannen te steken. De mission statement zou dan als volgt klinken: de nieuwe abdij vormgeven en laten groeien door het aanbrengen van structurerende ruimtes. Ruimtes die door en in een veelheid van functies het grondpatroon van de gastvrijheid realiseren.”

Concreet? Het masterplan kiest voor slow growth, stap voor stap krijgt de abdij opnieuw een invulling. Samen met de opdrachtgever bouwt aNNo verder aan een nieuw verhaal.

Veehof wordt Bruishof

Een eerste pilootproject is opgestart: het oude Veehof wordt getransformeerd tot creatieve hub, een werkplek om te focussen in alle stilte. Als middagpauze een lunch in de Abdij, een ontmoeting in het park, een werkplek met een context. Een verhaal met een intrinsieke maatschappelijke en sociale waarde. Dat maakt dit project voor ons zo bijzonder.